Archiwum Rodziny Budów

Zygmunt Buda urodził się w Poznaniu w 1924 roku i już od dzieciństwa interesował się fotografią. Od 1941 roku pracował w poznańskim przedsiębiorstwie fotograficznym Foto-Stewner, założonym przez Ernesta Stewnera, a po zakończeniu wojny jako fotograf w MSW, z którego w latach 50. został zwolniony za niepoprawność polityczną. Od lat 60. pracował w Zakładzie Usług Filmowych na rogu ulic Marszałkowskiej i Kruczej w Warszawie. Zygmunt nagrywał filmy służbową kamerą na taśmę 16-milimetrową oraz prywatną kamerą SANYO na taśmę 8-milimetrową, którą otrzymał w prezencie od rodziny mieszkającej w USA. Entuzjastami filmowania życia rodzinnego stali się również jego synowie, Jacek i Marek, a także kolejne pokolenia rodziny Budów. 

Film zrealizowany wiosną 1964 lub 1965 roku podczas ostatniej wycieczki zorganizowanej dla uczniów VIII klasy Szkoły Podstawowej nr 146 przy ulicy Niepodległości (dzisiaj Domaniewskiej). Joanna Skolimowska, Ewa Serwik, Włodek Sadowski („Sady”) i inni uczniowie z klasy Jacka Budy jadą autokarem w Bieszczady. Rozbawionej młodzieży towarzyszy wychowawczyni Elżbieta Tylutki i nauczyciel WF-u Mieczysław Kutyna. Podczas postoju w Sandomierzu kolega Jacka, Andrzej Pasternak, przechadza się pod Bramą Opatowską i razem z Iwoną, Jurkiem Borkowskim, Wojciechem Trzmielem, Januszem Kruszewskim, Markiem Walachowskim i Andrzejem Derengowskim pozuje do kamery na schodach. Ujęcie elektrowni w Kozienicach. Po dotarciu na miejsce młodzież spędza czas na terenie ośrodka wczasowego i spaceruje nad pobliską Soliną pod okiem pani wychowawczyni. Paweł Olejniczak przechadza się drogą, Mirek Bojenko robi zdjęcia, Krystyna Żuchowicz i Danuta Matusiak podziwiają widoki, a Elżbieta Garstka siedzi na murku. Włodek Sadowski robi salto w kierunku kamery. Jeden z popisów chłopaka kończy się kontuzją ręki. Ewa Serwik i Urszula Tymińska opalają się na murku. Włodek uśmiecha się do kamery i z zabandażowaną ręką pije herbatę. Chłopcy wygłupiają się pod budką z piwem, udając piwoszy. Uczniowie chodzą na piesze wycieczki i oglądają miejscowe cerkwie i bieszczadzkie krajobrazy. Zatrzymują się przy nieistniejącym już dzisiaj pomniku gen. Karola Świerczewskiego w Jabłonkach. Andrzej Derengowski stoi na barkach Wojtka Trzmiela przy kamiennym pomniku. Jednym z punktów wyjazdu jest także wizyta w Łańcucie – młodzież spaceruje uliczkami miasta, pani Tylutki je loda bambino. Uczniowie odpoczywają pod sklepem, Andrzej gra na gitarze, którą przekazuje później Jackowi. Jak wspomina autor filmu, przebojem wycieczki była piosenka „Dom wschodzącego słońca” z polskimi słowami. Jacek z kolegami z klasy mieli w tym czasie zespół w składzie: Andrzej – gitara basowa, Jacek – gitara solowa, Krzysztof Dumeradzki – gitara akompaniująca. Ulubionym repertuarem chłopaków były utwory Beatlesów, Shadowsów, Animalsów czy Rolling Stonesów. Uczestnicy wycieczki jadą autokarem, Ania Ablewska uśmiecha się do kamery. Ujęcia pałacu w Łańcucie. 

(AT)